معضل آلودگی هوا به ویژه در روزهای سرد سال، قصه تلخ این روزهای کلان شهرهای کشورما است. آلودگی هوا علاوه بر ایجاد مشکلات قلبی - ریوی، بر همه ارگانهای بدن از جمله پوست نیز اثرگذار است. در این مقاله می خواهیم آثار مخرب آلودگی هوا بر پوست را بررسی نموده و راهکارهای مقابله با آن را معرفی کنیم. اگر مایلید اطلاعاتی در این زمینه کسب نمایید، در ادامه با دکتر مهناز شکروی همراه باشید .
آلودگی هوا با پوست چه می کند؟
از آنجایی که ذرات آلاینده های هوا حدود بیست برابر ریزتر از منافذ موجود در سطح پوست هستند بنابراین در زمانی که با پوست تماس پیدا می کنند پس به راحتی می توانند به عمق سلول های پوستی نفوذ داشته باشند و به شدت پوست را خشک و ملتهب کنند. در بعضی حالات این آلاینده ها می توانند پوست افراد را شل کنند، چرا که با بستن منافذ هوا مانع از اکسیژن رسانی و همچنین کلاژن سازی در قسمت های مختلف پوست می شود.
البته در مورد آسیب آلودگی هوا بر پوست خوب است بدانید چنانچه شخصی در طولانی مدت در معرض تماس با ذرات آلاینده های و هوای آلوده قرار بگیرد به طور حتم دچار بیماری های دیگری مانند کهیر، منافذ بسیار باز یا همان پوست پرتقالی، اگزما یا همان آماس پوست، جوش های سر سیاه و... خواهد شد.
ترکیبات هوا که پوست را تهدید می کنند
مونواکسیدکربن موجود در هوا باعث خفه شدن پوست شده و از اکسیژن رسانی درست ممانعت می کند.به این ترتیب عملکرد پوست با اختلال مواجه شده و بدون اینکه بخواهید پوستتان خشک و کدر می شود و پوست به زودی دچار چین و چروک می شود.
ازون موجود در هوا نیز باعث تحریک هر چه بیشتر پوست می شود و در نتیجه پوست ملتهب به نظر می رسد.
دی اکسیدگوگرد هوا نیز به سبوم آسیب می زند در نتیجه پوست لایه محافظتی قوی خود را از دست می دهد و آسیب پذیر و حساس می شود. اکسید ازت از دیگران ذرات معلق هوا است که پوست را ملتهب می کند.
مشکلات پوستی ایجاد شده بر اثر آلودگی هوا
پوست مانند لایه محافظتی عمل می کند و سعی دارد که ما را در برابر اثرات مخرب محیطی محافظت کند اما سطوحی از آلودگی همیشه روی پوست وجود دارد و مشکلاتی را مثل موارد زیر ایجاد می کند:
- اگزما
- خشکی و کهیردست و صورت
- تغییر رنگ پوست
- ایجاد زخم های سطحی در پوست
- التهابات پوستی
- قرمزی و خارش پوست
- تورم پلک و پوست اطراف چشم
- ترک لب
- ابتلا به سرطان پوست
- تیرگی اطراف چشم
- ترک لب
- چین و چروک
- پیری زودرس
آیا اپیدرم به تنهایی می تواند از خود مراقبت کند؟
بدن حاوی آنتی اکسیدان هایی است که اثرات رادیکال های آزاد را خنثی می کنند. برخی از این آنتی اکسیدان ها توسط پوست تولید می شوند و برخی دیگر از طریق مصرف مواد غذایی وارد بدن می شوند. اما سیستم دفاعی به مرور و بخصوص زمانی که رادیکال های آزاد موجود در محیط زیاد باشد قدرت و کارایی خود را از دست می دهد. بنابراین لازم است که به پوست در جهت مراقبت از خود کمک کرد.
مراقبت از پوست در بین این حجم آلاینده ها با تمیزکردن آن شروع می شود. فرقی نمی کند پوستتان از چه نوع باشد. روزانه دو بار (صبح و شب) آنرا تمیز کنید تا نفسی بکشد. یادتان باشد که شستشوی ساده آن با آب شیر کافی نیست. حتما از یک محصول شوینده مناسب صورت استفاده کنید.
در ادامه راه های کاهش اثرات آلودگی هوا بر روی پوست را مورد بررسی قرار خواهیم داد .
راه های کاهش اثرات آلودگی هوا بر روی پوست
卍 آب بنوشید
تمام سلول‌های بدن ما به آب نیاز دارند. پوست، خیلی سریع از کم آبی آسیب می‌بیند. اگر پوست شما کم آب شود، نمی‌تواند در برابر آلودگی هوا و اشعه‌های مضر از خود محافظت کند.
卍 غذاهای حاوی آنتیاکسیدان و روغن سالم بخورید
برای حفظ سلامت پوست و کاهش تاثیر آلودگی هوا بر پوست می‌توانید سیر، بادام، بادمجان، بروکلی، آووکادو، غلات کامل، ماهی و تخممرغ بخورید. این مواد غذایی خوشمزه به ترمیم پوست و بهبود بافتهای آن کمک می‌کنند.
卍 کرم ضد آفتاب را فراموش نکنید
هرچه بر اهمیت این نکته تأکید کنیم، باز هم کم است. استفاده از کرم ضد آفتاب خیلی مهم است.اشعه های فرابنفش خورشید نه فقط به پوست آسیب می‌زنند، بلکه تاثیر آلودگی هوا بر پوست را تشدید می‌کنند. کرم ضد آفتاب علاوه بر اشعه‌های مضر، در برابر آلودگی هوا و رادیکال‌های آزاد از پوست محافظت می‌کند.
همچنین، قرار گرفتن در معرض اشعۀ ماورا بنفش (UV) باعث سرطان پوست می‌شود. برای حفظ سلامت خود از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
卍 یکی، دو بار در هفته لایه‌برداری کنید
لایه برداری یکی از مهمترین راه‌ها برای مراقبت از پوست در هوای آلوده است. اگر به‌طور مرتب پوستتان را لایه‌برداری کنید، آلودگی‌ها و باکتری‌ها روی هم انباشته نمی‌شوند.
همچنین محصولات مراقبت از پوست وقتی بعد از لایه‌برداری استفاده می‌شوند، جذب بهتری دارند و مؤثرتر عمل می‌کنند.
卍 از تونر غافل نشوید
هوای آلوده، پوست را اسیدی می‌کند. اسیدی شدن پوست، موجب خشکی، قرمزی و کشیدگی آن می‌شود. پس، لازم است از پاک‌کننده‌ای استفاده کنید که این اثر را خنثی کند.
یکی از بهترین راه‌ها برای متعادل کردن اسیدیته (pH) پوست استفاده از تونر است. تونر آلودگی و گرد و غبار صورت را پاک می‌کند. کافی است یک بار در روز از آن استفاده کنید تا مطمئن شوید اثری از آلاینده‌های اسیدی در پوستتان نیست.
卍 پوستتان را خوب تمیز کنید
با استفاده از شوینده های مناسب و مخصوص پوست خود همیشه پوستتان را تمیز نگه دارید . همچنین می توانید از ماسک های طبیعی خانگی برای تمیز کردن پوست خود کمک بگیرید . در مورد انتخاب نوع شوینده و ماسک مناسب پوست خود حتما با متخصص پوست و یا داروساز مشورت نمایید .
卍 سیگار نکشید
سیگار کشیدن دلیل اصلی آلودگی هوای داخل خانه است. دود سیگار رگهای خونی پوست شما را باریک می‌کند، در نتیجه بر جریان خون و اکسیژن رسانی تأثیر می‌گذارد که منجر به چین و چروک می‌شود. سیگار کشیدن همچنین به کلاژن و الاستین آسیب می‌رساند و منجر به چین و چروک زودرس می‌شود.
卍 از کرم مرطوب کننده کمک بگیرید
رادیکال‌های آزاد معلق در هوا به پوست شما آسیب می‌زنند. شاید ندانید که استفاده از کرم مرطوب کننده یکی از راههای دیگر مراقبت از پوست در هوای آلوده است.
یک کرم مرطوب کننده خوب، هم رطوبت پوست را تأمین می‌کند و هم با تشکیل یک لایه بر سطح پوست از نفوذ رادیکال‌های آزاد و سایر آلاینده‌ها جلوگیری می‌کند.
عادت های سالمی داشته باشید
علاوه بر مراقبت های موضعی از پوست سعی کنید روزانه 2 لیتر آب بنوشید. صبح یک فنجان چای سبز بنوشید، چون خواص آنتی اکسیدانی دارد و با رادیکال های آزاد ناشی از آلاینده ها مقابله می کند. تا می توانید میوه و سبزیجات میل کنید، چون سرشار از آب، ویتامین ها و آنتی اکسیدان های مناسب پوست هستند. از مصرف مواد غذایی چرب و تند و پرادویه نیز بپرهیزید. مصرف شیر و آب میوه های خانگی را نیز فراموش نکنید.
کلام آخر
با توجه به گرم شدن زمین به علت آسیب لایه ازن و برخورد بیشتر اشعه‌های خورشید به زمین و همچنین تشکیل گاز ازن و سایر آلاینده‌ها در سطح زمین باید اقدامات مراقبتی بسیار حساسی را برای سلامت هر چه بیشتر خود انجام دهیم تا از آسیب این عوامل مصون بمانیم. در این میان علاوه بر اینکه در هوای آلوده باید ماسک تنفسی زده شود و تا حد امکان در فضای آلوده قرار نگرفت باید از آنتی اکسیدانها، ویتامین‌های دارای خاصیت آنتی اکسیدان، استفاده از کرم ضد آفتاب طیف گسترده، تونر و سایر شوینده‌های عمیق برای پاکسازی پوست از این آلاینده‌ها استفاده نمود.
اکنون می توانید سوالات خود را در بخش تماس با ما از دکتر مهناز شکروی بپرسید.
